Lò Gạch An Thắng Thủ Đức Việt Nam

"Nhớ" Lò Gạch An Thắng Thủ Đúc
Kỷ Niệm Chuyến Đi Xuyên Việt Tháng Tư 2007

Truyện Ảnh: Đường Bình

Mấy năm gần đây năm nào tôi cũng đi Việt Nam, lần này tôi trở lại Việt Nam ngoài cái việc thăm bà con cô bác thân thương tôi phải đi săn hình cho trang web vanninh.com của tôi. Ước nguyện của tôi là tôi có thể đi qua những nẻo đường của đất nước từ Miền Bắc đến Miền Nam, tôi sẽ chụp càng nhiều hình càng tốt. Sau ba tuần lể bôn ba tác nghiệp ở Hà Nội và vùng phụ cần, tôi xuôi về mấy Tỉnh Miền Trung, nghỉ được hai hôm, tôi xuống tận miền Tây ở thêm mấy ngày, cuối cùng tôi trở về Thủ Đức nghĩ chân. Kết quả chuyến đi này tôi chụp được ba ngàn tấm hình, một kho tàng kết sù để rồi khi trở về Mỷ trong những giờ rỏi rảnh tôi lôi nó ra ngấm lại từng khung hình , cắt xén nối lại thành chùm ảnh đưa lên trang web.

Một buổi sáng thứ Bảy tại Thủ Đức, sau một chầu cafe, anh Dương Tấn Long và Dương Công Bình, bạn Đồng Hương, đề nghị tôi đi thăm lò gạch của anh Phê. Anh Phê cũng là người đồng hương Ninh-Hòa tôi mới gặp lần đầu. Tôi nghĩ đây là một dịp tốt cho tôi thấy tận mắt cuộc sống của những người tha hương cầu thực như tôi đã làm 50 năm trước. Không chần chờ, tôi chỉ xin về nhà lấy cái máy ảnh sẽ đi ngay. Tôi, anh Cang, anh Long và Dương Công Bình, bốn thằng chúng tôi chạy xe theo sau anh Phê đi thăm lò gạch An-Thắng.

Ngồi sau chiếc xe Honda hai bánh, xe chạy xa xa ra ngoại ô Thủ Đức, chạy qua những hàng nhà mới huy hoạch, rẽ qua tay phải trên một con đường đất sỏi, hơi vắng vẽ nhưng khỏi phải hỏi ai cho mắc công, nhìn những chồng gạch đỏ ngổn ngang trong sân cũng biết là mình đã tới nơi rồi.

Nhìn những chồng gạch mới ra lò, một số đang được chất lên xe, tôi cảm thấy phấn khởi và thán phục. Lòng thằm nghỉ, nhà làm gạch mà aó quần và ngay cã chiếc xe của anh Phê cũng không có một hạt bụi đất đỏ, ông này tài thật.

Tiếng máy nổ nghe ành ạch, chúng tôi đi theo anh Long tiến về phía sau căn nhà sản xuất gạch, bước vào một cái lều tranh thật mát mẽ. Trong căn lều này, một bên có bàn ghế ngồi, đầu bên kia có chiếc võng cột sẳn. Bên ngoài căn lều là những bụi bông, có cây mít nhiều trái và những loại cây khác che nhiều bống mát làm cho căn lều mát rợi. Vài con gà chạy lăn xăng đi bắt mồi, một con chó tung tăng quấn quít bên khách. Hai ba em gái bước lăn xăng ra vườn cây không biết mấy em là ai và đang làm gì.

Đang bận quan sát căn lều xinh đẹp, bỏng nghe tiếng anh Phê và anh Long kêu ai đó: Ra đây, ra đây! có anh Bình đến chơi nè! Từ trong nhà một người đàn bà trong chiếc áo tay ngắn sát nách nhanh nhẹn bước đến. Anh Long lanh lẹ giới thiệu đây là "Hoa" Huỳnh Trịnh Tuyết Hoa vợ của Phê. Đây mới là "chủ Lò Gạch An Thắng này đây".

Lúc này thì anh Phê có vẽ bẽn lẽn một chút, anh tiếp lời anh Long và nói: Bả mới là người quán xuyến từ trong ra ngoài cái cơ sở này đó. Còn tôi thì.....

Sau mấy lời chào hỏi, tôi mamg danh nghĩa của Ninh-Hòa Dot Com Cám ơn chị Tuyết Hoa đã viết bài đóng góp cho trang báo điện tử Ninh-Hoa.com. Lần đầu gặp gở chúng tôi hỏi han nhau thật vui vẽ. Bất thần, một con gà nhảy ổ la chát chúa, luôn miệng chị Hoa nói lớn: Thôi thì bắt con gà làm thịt mời anh Bình ở lại ăn cơm với chúng tôi một bửa cho vui.

Ai cũng biết, cơ hội tốt không bao giờ đến hai lần, nay gặp gà đi bộ mà nấu cơm thì ngon biết chừng nào, thế mà tôi phụ lòng từ chối vì đã hẹn đi ăn trưa với người em gái từ Mỷ Tho đến. Chúng tôi hẹn gặp nhau tại Thương Xá Tax Saigon lúc 12 giờ trưa.

Từ trái qua phải: Duong Công Bình, anh Phê, chị Hoa và anh Long. Bốn ngươi bạn Đồng Hương quý mến, từ huyện Ninh Hòa, Tỉnh Khánh Hòa, Miền Trung Việt Nam đang tha hương và làm nên ở Thành Phố Hồ chí Minh.

Đang đứng bên hong căn nhà của chị Hoa và anh Phê, nghe tiếng con gà la thất thanh, tôi biết tôi đã lở một dịp vui với các bạn, vài hôm nữa là tôi trở về Mỷ, biết bao giờ mới gặp lại nhau, thế rồi tôi xin phép chị Hoa cho tôi chụp một ít hình để làm kỷ niệm.

Chị Hoa cho biết, "Lò gạch này mổi ngày sản xuất 20,000 viên. Loại gạch ống bốn lổ. Làm ra bao nhiêu bán hến bâý nhiêu. Nhìn những viên gạch màu đỏ, màu đỏ là màu của hy vọng mà tôi thích nhứt. Nhìn xuyên qua ống kính, hằng ngàn viên gạch mới ra lò còn tươi rói nằm ngay hàng thẳng lối rất đẹp mắt, nó còn thách thức cái tài năng chụp hình của tôi nữa đấy.

Mật trời lúc này cũng nóng gắt, nhắm tới nhắm lui hoài, không biết cái linh hồn của nó ở đâu, ở bốn cái lổ, cái màu sắc hay cái chiều dài chiều ngan, thôi thì bấm đại vì còn phải đi chổ khác nữa chứ.

Mấy trăm ngàn viên gạch đang phơi ngoài trời mà điểm xuất phát là từ đống đất hai em nhỏ đang bóc chơi đây. Đống đất chưa sử dụng, nó còn khô khan nằm chình ình đây. Nhưng rồi ...

...sau khi được pha nước, trộn đều, làm cho nhuyển ra, người thợ cắt một cục đất lớn, đưa lên cái Feeder...

...động cơ chuyển động, một người đứng trên cái Feeder dùng hai chân đạp đống đất xuống giữa hai xi lanh đang quay tròn cuốn đất vào cái khuôn, nhờ pressure, máy đẩy ra hai đường gạch bốn lổ chạy dài ra phía trước...

...cô này cầm cái cần, nhẹ nhàng đưa qua một bên, cắt rời mười viên gạch ...

..cô bốc hai viên này chồng lên hai viên kế tiếp, đưa lên cái sàn gổ kế bên có hai bánh xe chờ sẳn,

..nhịp nhàng bốn viên gạch này xong, cô bốc tiếp bốn viện khác, cứ thế mà làm, mổi ngày hai mươi ngàn viện gạch đều đặng.

..Tôi đưa máy lên nhắm làm cô lính quýnh, cô phá lên cười nhưng không dám ngước mặt lên nhìn vì sợ lỡ nhịp, gạch cứ tiếp tục chạy ra và cô làm không ngừng tay và rất nhịp nhàng trông thật là thích thú. Cám ơn người đẹp nhiều lắm nghen.

...phận sự của em này là sắp những viên gạch tươi này cho đầy xe, rồi đẩy nó ra ngoài sân phơi nắng....

Chiếc xe đầy gạch được đẩy ra ngoài sân rộng, gach được sắp đứng và sắp rất trật tự trên mặt đất bằng phẳng...

Làm gạch mà gặp ngày trời nắng thì quý vô cùng. Gạch sẽ mau khô ...

.....có phải bà chị này trộn gạch hay không? Một người bạn của tôi là chủ lò gạch ở Sadec giải thích cách làm của anh rằng: viên gạch phải phơi hai nắng. Gach mới đem ra ngày đầu phơi đứng, để giử cho viên gạch không biến dạng, ngày hôm sau phải lật ngược lại cho nắng đều trước khi đem vào lò đun...

Ba công nhân chạy tới chạy lui, hằng ngàn viên gạch thành phẩm được mang ra sắp thẳng lối...

kể từ năm 1986 cho đến nay hơn 20 năm đổi mới, Việt Nam đã đầu tư rất lớn tiền bạc vào ngành xây dựng. Từ thành thị đến thôn quê, và từ việc xây dựng đơn vị gia cư nhỏ cho đến khách sạn lớn Năm Sao, các công thự hay cơ quan chánh phủ trong toàn quốc được sữa chửa hoạc xây dựng mới, tất cả đều dùng nguyên liệu gạch.

Sau hai ngày phơi nắng (gắt), gạch được đem vào lò đun, và đun cho thật chín, cho đến khi hai viên gạch chạm nhau phát ra tiếng kêu thanh thao mới là viên gạch tốt.

Dần dần cái sân này được sắp đầy gạch cộng với cái nóng của Saigon làm tôi hoa mắt...

Thị trường gạch có rất nhiều người cạnh tranh, nhiều nhà máy phải nhập cảng nhiều loại máy công xuấn cao rất là tối tân. Thêm vào đó là vần đề Ô Nhiểm Môi Trường làm cho việc sản xuất gạch ngày càng khó. Ở Việt Nam vẩn còn dùng củi để đốt lò đun. Ở Ninh Hòa dùng xác cây mía, ở Sadec và Đồng Bằng Sông Cửu Long thì dùng trấu, mổi lần đốt khói đen ngập trời gây ô nhiểm bầu không khí rất lớn. Lò gạch ở các nước tân tiến thì dùng điện hoạc khi đốt không có khói, không làm ô nhiểm không khí, vì vậy chi phí sản xuất cho một viên gạch rất là cao nên ít có ai dùng gạch xây nhà...

..Nhìn cái sân đầy gạch, tôi muốn đếm có bao nhieu hàng ....Đố anh Long trên sân này có bao nhiêu viên gạch?

..Cậu bé này lao động rất hăng hái...nụ cười của em rất vui tươi. Cố gắng lên em, Lao Động là Vinh Quang mà.

..Bên ngoài trời nóng quá, hai em bé này nhảy nhót vui đùa trong mát. Nhớ lại hồi còn nhỏ tôi lấy đất sét nắng làm con chim, có cái lổ sau đuôi, xoi hai cái lổ hai bên cánh, kê cái đuôi vào miệng thổi con chim phát ra tiếng tu hú.

...Cái sân hơn một mẩu đất...đâu đâu cũng thấy gạch.Càng nhiều càng vui, mình là nhà sản xuất mà...

...cái nhà kho dài hơn trăm thước, phần lớn trống rổng, báo hiệu hàng đã trao tay, money in the bank....

...Hai em bé này rất là thân thiện vui vẻ từ lúc tôi mới gặp. Anh Phê cho biết hai em là người Kampuchia, con của một công nhân trong xưởng này. Tâm trạng sống trên đất khách của hai em cũng giống như tâm trạng của tôi sống trên đất Mỷ, và tất cả chúng ta có cùng một tâm trạng. Vì hai em còn trẽ, tôi mong rằng hai em sẽ ăn học thành tài, lớn lên noi gương cô Hoa, hai em sẽ thành đạt trong tương lai...

...Nhìn cái dấu hiệu An Thang in đậm trên từng viên gạch mà lòng tôi thấy sung sướng cho người bạn Đồng Hương. Anh Chị đã bỏ ra không biết bao nhiêu trí lực tạo dựng được ngày hôm nay. Một thành công đáng khen ngợi.

Không hò hẹn đã đến giờ chia tay, tôi xin tạm biệt chị Hoa và anh Phê. Kính chúc Anh Chị và Lò Gạch An Thắng gặp nhiều may mắn.

Tạm biệt anh Long và em Bình. Xin tạm biệt các Anh Chị trong khu sản xuất. Cuối cùng tôi xin tạm biệt hai em nhỏ có hình ở trên mà không biết tên. Tôi nhớ mải cặp mát sáng ngời và nụ cười hồn nhiên của hai em.

bấm vào đây để trở lại trang Huyện Ninh Hòa / click here to return to Ninh Hoa District